آنچه پیش روی شماست، تلاشی است برای بازگرداندن نوشتهای کوتاه از زبان انگلیسی به فارسی دربارهی «فلسفهی دین» نوشتهی گوردن گراهام[1]، استاد فلسفه و هنر در مدرسهی علوم دینی پرینستون. این ترگویه در سایت «دین آنلاین» در تاریخ سهشنبه، 21 مهر 1394 نیز منتشر شده است.
ویتگنشتاین و دین طبیعی[2]
در فلسفهی دین، «ویتگنشتاینایسم»[3] موضعی مشخص است که طرح اصلی آن کم و بیش مورد پذیرش هر دو گروهِ موافقان و مخالفان است. مدافعان «ویتگنشتاینایسم» با یادآوری چند مفهوم که ویتگنشتاین آنها را مطرح نموده است، همچون «بازیهای زبانی»[4]، «شیوههای زندگی»[5]، «باورهایِ بیدلیل»[6]، «دستورِ زبانِ عمقی»[7] و «جهان-تصویرها»[8]، در پی آن بودند تا با «کاملاً بیربط» نشان دادنِ انتقاداتِ عُقلایی وارد شده به دین، آنها را دفع نمایند. اما مخالفان، با استفاده از همین مفاهیم، ادعا مینمایند که دین دور از دسترس کنکاشهای عقلی قرار گرفته است و نسبت به موشکافیهای نقّادانه مصونیت یافته است.